Bogusław Litwiniec – Padre 🖤

🖤 Bogusław Litwiniec był absolwentem fizyki teoretycznej na Uniwersytecie Warszawskim, później asystentem na Uniwersytecie Wrocławskim. Współredaktorem studenckiego dwutygodnika „Poglądy”, pierwszego czasopisma studentów i młodej inteligencji znad Odry. To wraz z przyjaciółmi i współpracownikami „Poglądów” założył w 1957 roku studencki Tea3k Kalambur, później nazwany Teatrem Kalambur, a od 1979 roku prowadzony jako Ośrodek Teatru Otwartego Kalambur. Bogusław Litwiniec był w nim jednocześnie reżyserem, aktorem i autorem przedstawień, a następnie dyrektorem.

W 1966 roku ukończył awangardowe studium Formacji i Poszukiwań Dramaturgicznych na Uniwersytecie w Nancy. W latach 1967-1992 był organizatorem Międzynarodowego Festiwalu Teatru Otwartego – do 1975 roku pod nazwą Festiwal Teatrów Studenckich. Na V Międzynarodowym Festiwalu Teatru Otwartego ogłosił manifest „21 przekonań sztuki otwartej”, stanowiący próbę syntezy ideałów kontrkultury. To właśnie przedstawienia z festiwalu w 1975 roku przyciągnęły do Wrocławia elitę kulturalną Polski, na czele z Andrzejem Wajdą i Haliną Mikołajewską. Angażował się w szereg inicjatyw kulturalnych. Był dyrektorem artystycznym Hali Ludowej i Festiwalu Polskich Sztuk Współczesnych we Wrocławiu. Współtworzył i redagował miesięcznik „Śmiech Europy” oraz kwartalnik „Poglądy Otwarte”. Z zespołem Kalamburu występował w wielu krajach europejskich, a także w USA i Kanadzie.

Bogusław Litwiniec był autorem ponad 40 publikacji dotyczących teatru poezji, teatru faktu i teatru otwartego. Jego „Wybrane Szkice” ukazały się w zbiorze „Teatr młody – teatr otwarty” (1978). Poza działalnością teatralną i kulturalną, angażował się również w działalność społeczną i polityczną. Należał do Związku Artystów Scen Polskich. Był członkiem Międzynarodowej Unii Teatrów Niezależnych w Amsterdamie oraz Stowarzyszenia Kultury i Cywilizacji Europejskiej w Genewie. Prowadził wykłady na Uniwersytecie we Lwowie oraz warsztaty dla młodych artystów z zakresu kontrkultury w Kijowie i Berlinie. Był członkiem prestiżowego Stowarzyszenia Byłych Parlamentarzystów Europy. W latach 1995-2001 dwukrotnie został wybrany na radnego miasta Wrocławia, a w latach 2001-2005 sprawował mandat senatora. Od maja do lipca 2004 roku reprezentował Polskę w Parlamencie Europejskim.

Był także pomysłodawcą i współtwórcą artystycznej kawiarni „Pod Kalamburem” (1982), która w 2022
roku obchodziła 40-lecie swojej działalności. W 1990 roku wraz z grupą byłych członków, aktorów i twórców Teatru Kalambur oraz Ośrodka Teatru Otwartego Kalambur, a także przyjaciół Kalamburu, założył Stowarzyszenie Europejskich Więzi, również działające do dziś.

Bogusław Litwiniec został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski w 2001 roku oraz Orderem Kawalera Kultury i Literatury Francji za międzynarodowe działania oraz na rzecz kultury i stosunków polsko-francuskich. W 2011 roku otrzymał Nagrodę Wrocławia - Zasłużeni dla Wrocławia, przyznawaną przez Radę Miejską osobom i instytucjom za całokształt ich pracy na rzecz miasta. W 2022 roku otrzymał Nagrodę Prezydenta Wrocławia za działalność artystyczną i kształtowanie kulturalnego oblicza Wrocławia.

Padre, żegnamy!


* Tekst powstał m.in. w oparciu o publikację w BIP UM Wrocławia: Zasłużeni dla Wrocławia – Nagrody Wrocławia.